14 hoaxes die terugkomen. Elke. Keer. Weer.

Internet. Als Donald Trump er met z’n idiotenklauwen af blijft een nuttige bron van informatie, maar een even zo frustrerende bron van opzettelijk geplaatste misinformatie door trollen, oplichters en likefarmers – zogenaamde hoaxes – en hordes hersenloos publiek die, niet gehinderd door enige vorm van kritische reflectie, alles geloven. Want ja, dat heb gestaan op Facebook. U raadt het al: Retecool presenteert: 14 hoaxes.

1. Cheesy
Regelmatig is er een variant te vinden op het bericht dat dierenhaters dingen zoals kaas met spijkers achter zouden laten in een park, of op straat. Vergezeld van een oproep om op te passen als je je hond uitlaat. Plotseling vinden deze cowboyverhalen dan overal plaats – van Schubbekutjesveen tot Eindhovencentrum en moet iedereen oppassen! Waarom er dan geen boze comments onder staan van dierenbezitters die zich beledigd voelen door de suggestie dat ze niet op zouden letten, geen idee, maar in plaats daarvan regent het bedreigingen aan het adres van de onbekende daders. Elke. Keer. Weer.

2. Het nieuwe hoaxen
Ja, op de hoaxhoofdleverancier is het natuurlijk wel handig een stukje klantenbinding naar de mensen toe te doen. Dat leidt ertoe dat er nu al zo’n jaar of vijf bij tijd en wijle het bericht verschijnt dat je vooral niet op een link moet klikken waar “de nieuwe facebook” staat want dan ga je kapotdoodziekstuk, of iets dergelijks. Gezien de gemiddelde interwebsgebruiker evenveel verstand van computers heeft als Donald Trump van diplomatie werkt deze angstzaaierij als een trein (geen fyra). Elke. Keer. Weer.

3. Budhoax
Sommige dingen willen gewoon maar niet dood. Terwijl dat moet. Zoals deze kikkers van Budweiser. Nou verwijzen we naar onze held John Oliver voor meningen over Budweiser, maar met deze Super Bowl-reclame uit 1996 hebben ze in ieder geval een prima lange termijn investering gedaan. Want hij wil maar niet dood. Bij de reclame hoorde namelijk, zoals dat ging in die tijd (het was 1996) een heuse screensaver. En er kwam een e-mail hoax die waarschuwde dat het ding een virus zou bevatten. Dat was niet waar, maar de hoax was geboren. En hij wil maar niet dood. In 2000 niet. In 2010 ging hij nog steeds rond op de e-mail. Dat dat ding niet dood wil werd dit jaar in Oktober nogmaals bewezen toen deze Hoax, na bijna 20 jaar, jawel, OOK op Facebook verscheen! Daar valt toch niet tegen op te debunken?

4. De PvdA
In 1994 ontstond op internet het gerucht dat er een PvdA-lid tot de kamer was toegetreden.. dit gerucht bleek verdomd hardnekkig en de berichten werden door de jaren heen steeds bizarder, tot op het punt dat een wandelende rollade het tot Staatssecretaris had ge… Wacht. Spoed. Er komt een fax binnen in de redactiebunker. Helaas, Sharon Dijksma komt weliswaar terug. Elke. Keer. Weer. Maar dat blijkt geen hoax.

5. Betalen met je kadaver
Betalen, één van de zekerheden in het leven. Belasting, in ieder geval (tenzij je uit een bepaalde familie komt), en verder nog een shitzooi aan dingen van je eigen zuurverdiende geld (of dat van ons, als je uit een bepaalde familie komt). Maar er zijn enkele dingen waar je niet voor betaalt. Op internet zijn dat dingen waar jij het product bent, meestal zodat de aanbieder reclame rectaal kan inbrengen terwijl ze je data melken alsof Berta de Koe al 3 dagen niet gemolken was. Ongeveer even lang als dat soort programma’s en sites bestaan, bestaan er geruchten dat je er binnenkort voor moet gaan betalen, én – en dit is belangrijk – dat je dat bericht moet forwarden of op je profiel moet plaatsen of delen om ervoor te zorgen dat je er niet voor hoeft te betalen. Door de jaren heen wordt het onderwerp van deze hoax en de manier van delen aangepast aan wat op het moment populair is maar het betalen én het delen zijn hetzelfde. Wat ook hetzelfde is, is dat het bullshit is. Elke. Keer. Weer.

6. Hoax voor de status
Awareness, discutabel als het genereren ervan in veel gevallen is, blijkt voor de hoaxhordes ook een moeilijk te bevatten concept. Zo komt er al een aantal jaar eens in de zoveel tijd in ene een golf voor ons mannen totaal onbegrijpelijke statusupdates op de social media terecht, waardoor we moeten concluderen dat vrouwen ofwel tegenwoordig via facebook hun cycli synchroniseren ofwel massaal aan de drank & drugs gegaan zijn. Niets is echter minder waar, in de meeste gevallen gaat het om een variant op het borstkankerawarenessspel, waarbij vrouwen (en alleen vrouwen want mannen krijgen geen borstkanker, duh) via priveberichten met elkaar communiceren wat deze ogenschijnlijke gevallen van acute en zeer besmettelijke waanzin IN WERKELIJKHEID BETEKENEN, en dan dus deze statussen gaan posten. Elke. Keer. Weer. En, jawel, omdat de gehele mannelijke wereld dan niet meer snapt waar het over gaat heb je awareness gecreëerd. Ofzo.

7. Inbreuk op gezond verstand
Ze doen het altijd goed in het circuit van mensen die kritiekloos waarschuwingen delen: criminelen. Criminelen zijn namelijk eng, je hebt er geen invloed op en dan moet je er dus voor waarschuwen!!!14! In één van de waarschuwingen die – Elke. Keer. Weer. – rondgaat wordt gewaarschuwd voor tekens die inbrekers zouden gebruiken om je huis vooraf te markeren. Dat slaat dus nergens op. Het is namelijk niet heel onopvallend potentiële goede targets scouten als je met een stuk stoepkrijt de wijk rond loopt te gaan om streepjes op huizen te zetten. Sterker nog, tenzij je van plan bent in te gaan breken in een instituut voor totaaldebielen valt dit nogal op. Bovendien beschikken ook criminelen over camera’s en hebben huizen al een eeuw of wat zoiets als een ‘adres’. En al zou het waar zijn, wat wil je er dan aan gaan doen: elke dag je huis van boven tot onder controleren op afwijkende markeringen? Het feit is gewoon dat de enige markering die ooit wegens inbrekers is gezet op een hol. Door Gandalf. En dat was juist om aan te geven waar de INBREKER woonde.

8. Kut, wat doet die bus voor m’n deur?
Op uw eigen Retecool sinds jaar en dag een gevleugelde opmerking die verwijst naar geblindeerde busjes bemand door geheime diensten, maar de hoaxgelovigen hebben ook last van ongemarkeerde busjes. Net als in het voorgaande voorbeeld wordt er veelvuldig gewaarschuwd voor criminelen in een busje (soms zelfs met NEDERLANDSE nummerplaten, hoe bestaat het?!) die kinderen ontvoeren. Of honden. Of de cavia van je moeder. Het zijn overigens ook ALTIJD mannen in die busjes en mééstal ook een vorm van buitenlander/allochtoon. Tante Truus reageert steevast onder zo’n hoax dat ze zelf dat busje heeft zien rijden, de rest van de familie vind-ik-leukt dat dan weer en er is geen mens die zich afvraagt hoe Truus, die haar ogen nog moet laten laseren, in vredesnaam weet dat het datzelfde busje was met zo’n vage beschrijving en zonder kentekengegevens. Dat maakt overigens ook niet uit want als Truus maar overtuigd is dan is het waar. Elke. Keer. Weer.

9. Privacy op Facebook
Regelmatig, en al jaren, komt er op verschillende social media sites een hoax langs waarbij iedereen dan een status moet copy-pasten die de sites het juridische recht zou ontzeggen de gegevens te gebruiken. Alsof dat zin heeft: Facebook leest het niet en de algemene voorwaarden, waar je mee akkoord bent gegaan, veranderen er ook niet door. Maar blijkbaar waant half Nederland zich een soort Max Schrems die als een David vs Goliath figuur Facebook juridisch aanpakt. Alleen dan niet, want in plaats van jarenlange bloed, zweet en tranen steken in het aanvechten van de daadwerkelijke praktijken van Facebook levert de kopiepastakokende Nederlander ze gewoon keiharde euro’s op door content en kliks te genereren met hun bullshit copy-paste status over privacy. Elke. Keer. Weer.

10. Jeroen Krabbé’s Vrienden
Minimaal elke paar maanden gaat het internet volledig los met een bericht, ergens, dat er een celebrity dood is. Van Bill Nye tot Bon Jovi, allemaal zijn ze al eens doodgegaan op het internet. Het gevolg is dan een shitstorm aan social media berichten, RIP voor de nabestaanden, sterkte aan de overleden en het gebruikelijke werk. Jeroen Krabbé reageert, ergens in de verwarring wordt het bericht ontkracht, dat gaat vervolgens een stuk minder viral, daarna feliciteert Henk Krol de overleden en vervolgens gaat de storm weer een tijdje liggen. Tot de volgende fake death melding. En die komt, je kunt er op rekenen. Juist: Elke. Keer. Weer.

11. Lalala. Geld.
Ook al jaren in verschillende vormen op internet te vinden: rijke zilllionaire geeft geld aan mensen en je maakt hier kans op als je X doet. Bill Gates was in de hotmail/MSN periode erg gewild als slachtoffer voor deze klinkklare onzin, maar sinds Bill Gates daadwerkelijk geld als water probeert uit te geven is dit blijkbaar iets te geloofwaardig voor een hoax waar iedereen in trapt en is er nu een Facebook-versie met, jawel, Mark Zuckerberg. Die blijkbaar niets beters te doen heeft dan de hele dag facebookpagina’s te zitten checken om te kijken aan welke bijstandsmoeder hij z’n geld gaat geven. Maar maak je geen zorgen hoor. Die andere Mark, Rutte, gaat namelijk nog met die €1000,- komen die hij beloofd heeft als je deze post in je Facebook status linkt. Hij heeft ONS namelijk belooft dat hij elke morgen om 8:00 bij de koffie alle facebooklinks hierheen gaat checken op z’n mobiel. En wat Mark belooft, dat doet hij. Elke. Keer. Weer.

12. Lalala. Geen geld.
Wist je dat als je overvallen wordt terwijl je aan het pinnen bent je gewoon je pincode achterstevoren in kunt tikken om de politie te waarschuwen. Nee? Nou, dat kan dus ook niet. Maar al jaren gaat het verhaal rond dat dit een systeem zou zijn. Elke. Keer. Weer. Laat het even op je inwerken hoe dit zou moeten werken: de computer zou van elke pincode niet alleen moeten checken op ‘klopt’/’klopt niet’, maar ook op een match van het omgekeerde en dan in plaats van geld uitgeven de politie bellen, en dan hebben we het nog niet eens gehad over de mogelijkheid dat je pincode (sorry, Reet) 1441 is. Dan ben je bij een overval mooi de lul.

13. Een 14 jarig meisje
“Voor elke like geeft Facebook €1 voor de operatie van een 14-jarig meisje met kanker. Help mee haar leven te redden!” Een beetje ervaren internetter heeft al honderden van dit soort berichten langs zien komen, of het nou om likes, shares, forwards gaat – het maakt niet uit. Het aantal mensen dat hierin trapt is too damn high. Elke. Keer. Weer. Dat meisje bestaat eventueel wel of niet, maar de actie is zo goed als zeker onzin, niet te verifiëren en zou -indien waar- ook nog eens behoorlijk harteloos zijn als dat geld er wel is maar de betreffende donateur het af zou laten hangen van zijn ermee verworven internetfame. Face it: Geld voor 14-jarige meisjes komt van Daniël van der Stoep, is voor een heel ander soort operatie bedoeld en dat soort acties moet je alles behalve liken.

14. Satire gone bad
Satire, een lastig concept. Want soms is het allemaal wel iets te geloofwaardig voor mensen. Dus komen er regelmatig berichten langs die als grap bedoeld zijn maar door de (social) media als serieus opgepikt worden en vervolgens als hoax een eigen leven gaan leiden. En ook dit gebeurt, jawel: Elke. Keer. Weer. Irritant als het is, is dit misschien nog wel de meest begrijpelijke vorm die een hoax aan kan nemen. Waarom dat is kun je teruglezen in onze 7 momenten waarop de realiteit satire inhaalde.