Belastingdienst Doet Maar Wat

Nadat Wiebes de Kamer al “ongenuanceerd” had geïnformeerd (dat is Trumpspeak voor glashard liegen) was daar gisteravond de aflevering van Zembla. Het is, naast het debacle met de oprotpremies en de Belastingdienst die zichzelf boetes betalen doet, allemaal nog erger dan we dachten.

Voor wie het gemist heeft is hier de terugkijklink. Voor diegenen die naar de nerds van Idols zaten te kijken, uw redacteur zat met stijgende verbazing, afgrijzen en toenemende bankknaagwoede naar zijn scherm te kijken. Op een bepaald moment heb ik mijn WC-papier zelfs vervangen door elke blauwe enveloppe die ik kon vinden.

Zembla heeft een aantal klokkenluiders op zeer hoog (directie)niveau gesproken, nadat ze een hoestende USB-stick met daarop honderden vertrouwelijke documenten in handen hadden gekregen. De uitzending concentreerde zich op de Broedkamer: op deze afdeling werkten ruim honderd data-analisten. Zij beschikten over alle informatiestromen van de Belastingdienst. Niet alleen hadden ze de beschikking over adressen en inkomens, maar ook gegevens over reisgedrag, schulden en vermoedens van strafbare feiten. Met die data proberen de analisten patronen te ontdekken in de aangiftes om zo fraude op te sporen. Vadertje Staat zou daardoor miljoenen aan extra financieel geld binnen harken.

Nu zou je denken dat die afdeling zwaar beveiligd is; niets is minder waar. Immers, de IJzeren Wet van Informatietechnologie: Overheid + ICT = Fail, steekt ook hier zijn donkere kopje weer op. Gedurende de uitzending kwam men tot de conclusie dat het met de veiligheid zo bar gesteld is dat niet met zekerheid kan worden uitgesloten of iemand de gegevens van 11 miljoen belastingbetalers ergens op een USB-stick heeft gezet. Sterker nog: de Belastingdienst heeft ondanks vele waarschuwingen om het aan te pakken dit niet gedaan, de wet overtreden en zelfs Kamerleden voorgelogen.

Het geheel schetst een beeld van een ingevlogen meeuwmanager die koste wat kost zijn plannetje erdoor wilde rammen, de schijn van belangenverstrengeling (aanbesteding ICT zonder veel omhaal naar een wel erg goed geïnformeerd Accenture) en iemand die neerkeek op de “oude Belastingdienst”. Wiebes zit dan ook nog zwaarder in de problemen dan al het geval was. De uitzending is beslist het de moeite van het terugkijken waard, mits u uw kalmeringsmiddelen op tijd heeft ingenomen.