Omdat de Nederlandse nieuwsoutlets niet konden overbrengen wat er zo belangrijk is aan het feit dat het gelukt is om een genetische hartkwaal weg te knippen bij een embryo, volgt hier een korte uitleg. Er is namelijk een hele grote revolutie gaande in de biologie, waarvan de impact nog niet is doorgedrongen tot de nieuwsmedia zonder wetenschappelijke redactie.
Elke cel die ooit een virusinfectie overleefde, slaat informatie over dat virus op in een database. Die database heet CRISPR. Daarmee kunnen latere infecties worden herkend en gerepareerd, ook door nakomelingen van die cel.
In elke cel gaat een enzym rond dat Cas9 heet. Dat is een nogal groot eiwitmolecuul dat iets weg heeft van Pacman. Cas9 kan een kopietje trekken van een stukje CRISPR database, en daarmee het DNA in de cel nalopen. Als Cas9 virus-DNA herkent tussen het gewone DNA, dan knipt ie het weg.
Nu is het zo dat je een stukje code aan de CRISPR database kunt toevoegen. Vervolgens gaat Cas9 aan de gang om dat stukje DNA overal weg te knippen. De hartafwijking waar het hier om gaat, is een overbodig gen en dus te wissen met CRISPR-Cas9.
In principe kun je met deze techniek ook een defect gen vervangen met een goed werkend gen. Maar het op de juiste plek terugplakken van een gen gaat voor zo ver ik weet nog niet betrouwbaar.
Klassieke genetische manipulatie kun je alleen toepassen op een enkele cel, waar je vervolgens een heel organisme uit op moet kweken. Het is dus een nogal langzaam proces, waar alleen toekomstig nageslacht iets aan heeft. Het revolutionaire van CRISPR-Cas9 is dat je de genetische code van volwassen organismes kunt editen. De verwachting is dat ziektes met een erfelijke component zoals Alzheimer er mee aan te pakken zijn. Het is dus een techniek waar onze ouders ook iets aan kunnen hebben.
Het is ook al gelukt om HIV uit muizen weg te knippen. Dat zijn mooie resultaten, maar je kunt je voorstellen dat het knippen en plakken in het DNA van levende mensen ook wat toepassingen kan hebben die ethisch onverantwoord zijn. CRISPR-Cas9 gaat nog voor pittige debatten zorgen in de komende jaren.
dnak voor de heldere uitleg!
“maar je kunt je voorstellen dat het knippen en plakken in het DNA van levende mensen ook wat toepassingen kan hebben die ethisch onverantwoord zijn.”
Genetisch etnische zuivering via de voedselvoorziening in 3,2,1…
Dat zou best kunnen.
Albino’s missen stukjes gen. Huidspecialisten dromen ervan om (erfelijke pigmentophopingen) ouderdomsvlekken weg te poetsen.
Maar zodra je ‘neger’ uit de huid kunt knippen, dan staat Sylvana Simons als eerste in de rij.
“Elke cel die ooit een virusinfectie overleefde, slaat informatie over dat virus op in een database.”
Jamaar alleen bacteriën doen dat he?
Oh, ik dacht alle dierencellen. Hebben mensen dan wel eigen Cas enzymen?
Cas9 en aanverwanten horen bij het hele CRISPR-zooitje (zooitje wordt ook wel ‘operon’ genoemd in de genetica, of ‘pathway’ in de biochemie). Allemaal puur bacterie, in dit geval. En dan nog maar 40% van alle bacteriën (en voor de liefhebberts, volgens de Wikipedia’s, 90% van alle archaea). Maar in planten-, dieren-, protisten-, schimmel-, en andere eukaryotische cellen, qua CRISPR: nada. Niet van nature.