Soms kijk ik naar de ophef over de Panama-files, en dan denk ik: zijn we vergeten hoe de wereld in elkaar zit? Ik zie het altijd maar zo: de meeste mensen die al veel hebben, willen nog méér.
Er zijn maar weinig mensen die zich aan dit, overigens uiterst logische, fenomeen kunnen onttrekken. Want geef toe: droom jij ook niet af en toe over dat net iets grotere huis, of die net iets mooiere auto? Iets met ‘survival of the fittest’ en een miljoenen jaren oud instinct.
Mijn eerste gedachte was ook: belachelijk! Miljardairs die geen euro belasting betalen, en ik mag 52% van m’n inkomen direct naar de staat overboeken. Maar zo werkt het: de mannen met miljarden op de Kaaiman-eilanden zijn daar niet gekomen omdat ze zo aardig zijn en graag de regels volgen. Het zijn de vechters, de gehaaide jongens, de kerels die leven volgens het motto: “als ik het niet doe, doet een ander het wel.”
En dus distantieer ik me van m’n eerste instinct. Want als ik vind dat ik te veel betáál, vind ik dan eigenlijk ook niet dat ik te weinig kríjg? Maar ik heb genoeg. En dus betaal ik die belasting met plezier. Om anderen die het moeilijker hebben te steunen, om snelwegen aan te leggen waar ik dan overheen kan scheuren, om deze samenleving, één van de beste om in terecht te komen, in stand te houden. Dan kan ik ‘s-avonds nog een beetje slapen en zo.
Vanavond gaan er een paar duizend kinderen dood, omdat ze niet kunnen eten of geen medicijnen kunnen krijgen. Dat interesseert jou en mij niet genoeg, maar het interesseert deze gasten helemaal geen ene fuck. Dat is het verschil, een nuance in het menselijk karakter die je niet uitroeit door wat fraudeurs in de gevangenis te gooien en een paar euro terug te vorderen. Sterker nog: als je de wolf zijn geld afpakt, wordt zijn hebzucht niet kleiner, maar groter.
Maar wat kan je dan doen? Spreek je uit, laat weten dat je het belachelijk vindt, spreek die goedpratende bankier op dat feestje aan op z’n onzin, en verander het menselijk sentiment 1 persoon per keer. Oh, en doe een dansje als die blauwe envelop in je digitale brievenbus valt.
Hey pie?
Dat is ‘slave talk’.
Hey! Ja, ik ben het echt. Elke 14 jaar een column, zoals dat hoort.
Ha die Pie… terug van weggeweest.
Zat jij nou in Panama of op Bermuda?
Anyways, weklom!
Je kunt wel heel gechargeerd stellen blij te zijn belasting te betalen, maar dan ben je toch echt een van de weinigen. Misschien valt het bij jou procentueel gezien dan nog wel mee.
Interessanter wordt het als je juist flink veel verdient. Belasting en premies lopen dan behoorlijk op en van ieder euro extra raak je het grootste deel kwijt. Belasting betalen doe je dan niet meer lachend, maar OK… daar houden we ons systeem mee overeind, dus vooruit maar. Juist op dat moment is het zuur te zien dat er lieden zijn die lak aan alles hebben en egoïsme hoog in het vaandel. Via allerlei constructies wordt de boel netjes weggesluisd. Op een of andere manier lukt het maar niet de regelgeving zo aan te passen dat dit soort loop-holes gedicht worden. De reden daarvoor is nu weer eens goed duidelijk geworden. Het centrum van de macht maakt zelf dusdanig graag gebruik van de achterdeurtjes dat ze helemaal niet van zins zijn de gaten te dichten.
“Belasting en premies lopen dan behoorlijk op”
Dat valt behoorlijk mee, zeker de premies, die nemen zelfs als % van je inkomsten af naarmate je meer verdient, mits je flink verdient. Bovendien hou je als je meer belasting betaalt altijd(!) nog meer geld over dan iedereen die minder belasting betaalt.
En dat is dan nog los van belastingontwijking en -ontduiking, die toch vooral grote vormen aannemen onder degenen die het meeste geld binnen harken, simpelweg omdat ze meer kunnen investeren in juridische, administratieve en criminele hulp om de constructies op te zetten, waarmee het geld aan het zicht van de fiscus onttrokken wordt.