Een eeuw voor niets geleefd

“Betteke is slecht.” Ik hoor de stem van mijn moeder in de telefoon maar ben nog bezig met wakker worden. Betteke is mijn oma. En als ik haar nog wil zien bij leven zou ik er verstandig aan doen vandaag nog even een bezoekje te brengen aan het oude mensje dat al een eeuw rondloopt op deze planeet. Ik kruip onder de douche. Niet veel later schater ik het uit. Ranzig varken, verman ik mijzelf terwijl ik mijn zaad door het doucheputje zie verdwijnen. Welke idioot trekt zich af na zo’n bericht? Dat kan alleen een man. Ik trek een shirt over het natte haar, pak mijn jas van de kapstok en steek de laatste peuk uit het verfrommelde pakje op de fiets naar oma.

Aangekomen bij het knusse huisje van oma (ze woont nog steeds zelfstandig) loop ik naar binnen. Ze ligt op een bed in de woonkamer. Hey omie, zeg ik. Hoe is ie? Kut, zegt ze. Ik moet naar de plee en de hulp is er pas met 2 uur weer. Ik wil je best even helpen hoor zeg ik, maar oma kijkt me vol afschuw aan. De dag dat jij je oma op de plee helpt is de dag dat ik een touwtje aan de zolderring hang jongen. Ze lacht. Ik houd t nog wel ff hoor, zegt ze. Maar hoe is t met jou? Beter dan met jou blijkbaar zeg ik. We lachen samen. Ja jochie, de arts was er gisteren. Met het koppie is niets mis nog maar het hart is op. Ze zucht. Haar hart. Een eeuw klopte het vol vuur in het lijf van mijn altijd opstandige oma.

Ik pak een mandarijntje van de schaal en geef haar een partje. Op tafel ligt een plakboek. Ik pak het van tafel en blader erin. Een vergeeld krantenartikel rept over 2 jongedames die gearresteerd werden voor het te bloot gekleed over straat gaan. Was jij dit? Vraag ik. Ze knikt. Het verbaast me niets. Ach ja zegt ze, ik herinner me nog dat politieagenten begin vorige eeuw over het strand liepen om de lengte van badpakken te controleren. Oh wat haatte ik het. Het eeuwige verschil tussen man en vrouw. Ik blader verder en lees vooral artikelen over de eerste feministische golf. Het verkrijgen van stemrecht voor vrouwen. Het niet langer gescheiden zitten van mannen en vrouwen in de kerk. Het recht op een opleiding. Oma kijkt me aan. Ja jongen, zo zegt ze. Een eeuw lang heb ik me hard gemaakt voor het recht van de vrouw maar er lijkt niets veranderd. Ze wijst me op een artikel in de krant van deze week waarin wordt gepleit voor het verbieden van bloot in de openbare ruimte. Tijdens de tweede feministische golf heb ik me hard gemaakt voor een seksuele revolutie. Ik verbrandde zelfs mijn bh. Alles waar ik voor streed wordt nu weggezet als iets seksistisch terwijl wij juist het tegenovergestelde wilden bewerkstelligen. De afgelopen eeuw wisten we ons te ontdoen van het juk van de kerk. Vochten we voor gelijkheid tussen de seksen. Opleiding. Carriere. Maar het voelt alsof alles voor niets is geweest verzucht ze. Ze sluit haar ogen en legt haar rood aangelopen hoofd in het kussen. De mens leert niets. Ik zie zelfs een nieuwe fascistische leider opstaan maar het lijkt ons niet te interesseren. Heel even opent ze haar ogen en kijkt ze me aan. Dat is het erge, zegt ze. Een eeuw lang strijden en je op je sterfbed realiseren dat er geen reet is verandert. Ze doen zelfs weer een poging elektrisch te gaan rijden lacht ze. Nee, we hebben niets geleerd.  Succes ermee jongen. Een eeuw voor niets geleefd. Ik pak haar handen. “Niets geleerd” mompelt ze. Een laatste zucht terwijl ze weg glijdt in het duister van het eeuwige niets. Ik vouw haar handen. Haar laatste woorden herhalen zich in mijn hoofd. Ik geef haar een zoen en wil van alles beloven. Maar ik vrees dat ze gelijk heeft, mijn lieve oma. Een eeuw feminisme en we zijn terug bij af. It’s just history repeating. Niets geleerd.