In de aanloop naar 4 mei kun je zo’n beetje de klok erop gelijk zetten: er is jaar in, jaar uit weer conflict over wie er precies op 4 mei herdacht worden. Er valt nogal wat te zeggen over dit onderwerp. Je kunt er namelijk alle kanten mee op.
Slachtoffers van de Nazi’s liggen voor de hand als het gaat om de 4 mei-herdenking. Tenslotte is dat waar het allemaal om te doen is: dit nooit meer. De slachtoffers van de holocaust, het verzet, de hongerwinter, de geallieerde soldaten. Eén discussiepunt is of slachtoffers aan de kant van de Nazi’s, bijvoorbeeld soldaten onder dwang, daarbij zouden horen.
Daar valt weer wat voor en tegen te zeggen: natuurlijk vochten Nazi’s aan de verkeerde kant, maar de oorlog was niet zwart-wit. Er is net zo goed discussie over zogenaamde verzetshelden die pas aan het eind van de oorlog de winnende kant kozen.
En dan is er de vraag over slachtoffers van na de Tweede Wereldoorlog. Al geruime tijd is het officiële idee dat oorlogsslachtoffers worden herdacht. Dat kun je dan dus ook uitbreiden naar de slachtoffers van recente oorlogen. Maar, ben je dan nog wel aan het herdenken?
Het antwoord zit hem eigenlijk in het idee van de herdenking: dit nooit meer. Nooit meer een regime dat ons oplegt wat we moeten vinden, denken, zeggen of, ja, herdenken. Op 5 mei vieren we de vrijheid en het zou gek zijn als we dat deden zonder op 4 mei in vrijheid te kunnen herdenken. Die vrijheid betekent ook: naar eigen invulling.
Tijdens de herdenkingsdiensten wordt vaak gekeken naar het verleden, maar óók naar het heden. Vaak wordt er stil gestaan bij de wonden van weleer én bij de slachtoffers die we desondanks niet konden voorkomen. Dat hoeft natuurlijk niet. Maar het kan wel. Misschien moeten we er dan wat minder ruzie over maken wát mensen herdenken, en er blij mee zijn dát mensen herdenken. Als die boodschap, de pijn, het lijden en de wens om dat te voorkomen er maar in zit. Toch?
Ik mag maar 1 plus geven, anders waren het er meer!
We willen vrijheid, maar in dezelfde adem willen wij een ander diezelfde vrijheid ontnemen. We willen niet dat anderen ons zaken op gaan leggen, maar gaan vervolgens zelf wel zaken opleggen. Snappen mensen nu echt niet hoe krom dat is?
In deze egocentrische tijden wordt de dodenherdenking vooral misbruikt om via andermans leed je eigen zuivere moraal te etaleren.
https://twitter.com/RikkoVb
Achteraf wordt vaak gezegd “Met de kennis van nu, zou het niet gebeurd zijn”.
Dodenherdenking heeft tot doel te voorkomen dat zoiets over een paar decennia weer gezegd wordt. Geschiedenis herhaalt zichzelf; die kennis is er gewoon; opgeslagen in archieven en uitgehakt in granieten herdenkingsstenen.
Doordring lieden die dat dreigen te zijn vergeten ervan dat onverdraagzaamheid en agressie alleen maar tot ellende leidt.
Ik hoop dat wanneer PVV, Le Pen, Erdogan en Trump aanhangers morgen die klok horen luiden ze eens in zichzelf naar de klepel op zoek gaan.
Wat mij ook wel een beetje irriteert is dat deze discussie over de Nederlandse herdenking elk jaar weer wordt aangezwengeld door een documentatie- en informatiecentrum van een vreemd land.
een beetje? Beetje boel in mijn geval! zogenaamd tegen onverdraagzaamheid en ondertussen enorm onverdraagzaam zijn. Wederom een mooi voorbeeld van “hebben ze dat nou echt niet door?”
Ik ben met herdenken op 4 mei gestopt sinds een of ander kutcomité vijf jaar geleden een vliegtuig met de volgende sleep over de Achterhoek liet cirkelen, “Vorden is fout!”. Omdat je als je dat wilde, het hoefde niet, ook even stil kon staan bij de (particuliere, door de familie uit Dortmund onderhouden) graven van een paar neergehaalde en daar begraven Duitse vliegenier.
Die zakkenwassers wilden zelfs zo ver gaan die families te onteigenen en die graven te ruimen. Zelfde volk vind vaak wel dat je verplicht moet worden ook even een paar traantjes te laten biggelen voor de helden die sneuvelden in hun pogingen dorpjes als Rawagede te ‘bevrijden’.
Ik herdenk waar en wanneer ik dat wil en meestal is dat als ik een boek of artikel over die periode lees, dan sta/zit ik stil bij de hel die het voor heel veel mensen moet zijn geweest. En ook dan hou ik het niet alleen bij Nederland.
Het enige wat ik 4 mei denk is dat die gedachtenpolitie, zoals je in de post al zegt, niet helemaal heeft begrepen wat vrijheid inhoudt.
Dat ze maar lekker in die herdenking van ze mogen stikken.
En zoals elk jaar ben ik weer heel benieuwd naar die enorm hypocriete multitaskende pisvlekken op social media die tegelijkertijd kunnen herdenken én hun timelines in de smiezen houden..
Ik hoop ook van harte dat de mensen die vol overtuiging herdenken en daarna hun vrijheid vieren zich niet blind staren op hoe het toen gegaan is. De bevrijders van toen zijn de grootste privacyschenders nu.
Onze vrijheid/privacy wordt bijna maandelijks ietsje verder ingeperkt zodat we het niet doorhebben, want zeg nou zelf, het is toch doodnormaal dat er op elke hoek een camera hangt, dat je vingerafdruk op je paspoort staat, dat je medische gegevens voor elke arts (en wie nog meer) beschikbaar zijn, dat er straks (voor je eigen veiligheid!) backdoors in encryptiesoftware zitten, dat de overheid precies weet waar jij met je auto bent geweest en de NS waar met de trein? Kan jij nog zonder smartphone?
Dodenherdenking en bevrijdingsdag zijn in mijn ogen geen terugkijkmomenten, maar juist momenten om weer eens even goed te beseffen waar we nu staan en welke kant het opgaat. Ter illustratie, het aantal doden door terrorisme in West Europa sinds 1970. Ondanks een extreme daling de afgelopen decenia zijn deze cijfers goed voor volkomen buitenpropotionele inperking van onze vrijheden en rechten. Als het zou gaan om het verhogen van de overlevingskans van burgers, kan de overheid dus beter auto’s verbieden.
De doden zal ik op zeker herdenken morgen. De vrijheid die ik nog heb zal ik overmorgen vieren, maar ondertussen maak ik me ernstig zorgen. Vertrouw nooit een overheid en zeker niet eentje van een ander land. Ik ben benieuwd waar onze meest fanatieke vrijheidsvierders staan over tien jaar.
Ik hoop ook van harte dat de mensen die vol overtuiging herdenken en daarna hun vrijheid vieren zich niet blind staren op hoe het toen gegaan is. De bevrijders van toen zijn de grootste privacyschenders nu.
Onze vrijheid/privacy wordt bijna maandelijks ietsje verder ingeperkt zodat we het niet doorhebben, want zeg nou zelf, het is toch doodnormaal dat er op elke hoek een camera hangt, dat je vingerafdruk op je paspoort staat, dat je medische gegevens voor elke arts (en wie nog meer) beschikbaar zijn, dat er straks (voor je eigen veiligheid!) backdoors in encryptiesoftware zitten, dat de overheid precies weet waar jij met je auto bent geweest en de NS waar met de trein? Kan jij nog zonder smartphone?
Dodenherdenking en bevrijdingsdag zijn in mijn ogen geen terugkijkmomenten, maar juist momenten om weer eens even goed te beseffen waar we nu staan en welke kant het opgaat. Ter illustratie, het aantal doden door terrorisme in West Europa sinds 1970. Ondanks een extreme daling de afgelopen decenia zijn deze cijfers goed voor volkomen buitenpropotionele inperking van onze vrijheden en rechten. Als het zou gaan om het verhogen van de overlevingskans van burgers, kan de overheid dus beter auto’s verbieden
.
De doden zal ik op zeker herdenken morgen. De vrijheid die ik nog heb zal ik overmorgen vieren, maar ondertussen maak ik me ernstig zorgen. Vertrouw nooit een overheid en zeker niet eentje van een ander land. Ik ben benieuwd waar onze meest fanatieke vrijheidsvierders staan over tien jaar.