RC Late Night Music – N.W.A. – Express Yourself

Het ‘quoten’ van andermans muziek is natuurlijk een prachtige definitie van het verschijnsel ‘Sample’. Een afgebakend stukje muziek wordt openlijk hergebruikt, met bronvermelding, dus absoluut niet te verwarren met plagiaat, het ordinaire jatwerk.

Nergens is het gebruik van samples populairder dan in Rapmuziek, wat een fijne onderbouwing is van mijn stelling dat Rap enorm dicht tegen Punk aan schuurt. Beiden zijn natuurlijk het geluid van de onderkant van de samenleving, maar ze delen ook de Do It Yourself mentaliteit. Punk kan je spelen met minimale muzikale vaardigheden, twee akkoorden volstaat al, en sampling maakt Rap natuurlijk ook enorm laagdrempelig om zelf op je zolderkamer aan de slag te gaan.

N.W.A. gaat in het geval van Express Yourself een stap verder dan alleen het gebruik van samples uit het gelijknamige soulnummer van Charles Wright & the Watts 103rd Street Rhythm Band, uit 1971. Het complete originele refrein wordt keurig ingepast, en krijgt een meer eervol podium, en ook de originele boodschap krijgt een moderne booster.

Express Yourself zou je met wat fantasie kunnen vertalen met Geen Woorden Maar Daden. Het gaat er niet om wat je vindt, of hoe je eruit ziet, het gaat er uiteindelijk om wat je doet. Voor de Zwarte bewoners van V.S. was dat een openlijk aanzet tot actie, zowel in 1971, als ten tijden van N.W.A.’s eerbetoon uit 1989. De tekst refereert daarmee aan het existentialisme, dat verkondigt dat de essentie, datgene wat je doet, belangrijker is dan het uiterlijk vertoon. l’existence précède l’essence, in de woorden van Jean-Paul Sartre, het boegbeeld van het existentialisme. Door je acties geef je je leven inhoud, en creëer je je eigen identiteit.

There’s no fessing and guessing
while I’m expressing myself
It’s crazy to see people be
What society wants them to be, but not me

Het lied van N.W.A. ageert met name tegen de zelfcensuur die zwarte artiesten zichzelf in die tijd oplegden om niet van mainstream radio en MTV geweerd te worden. Het ironische daarbij is dat dit zo ongeveer het enige lied op N.W.A.’s debuutalbum Straight Outta Comptom is waar géén grove taal wordt gebruikt, en dat bovendien een behoorlijk radiovriendelijk melodietje heeft.
Fun fact: N.W.A.’s Express Yourself werd op zijn beurt in 1997 gesampeld door Rammstein in het nummer Klavier.