Stemadvies Europese verkiezingen

Op 22 mei mag u stemmen maar ik schat zo in dat u geen idee heeft op wie. Als u al van plan was te gaan stemmen overigens, want erg enthousiast lijkt u niet. Er wordt een opkomst verwacht van ongeveer 36%. Dat lijkt vooral een vorm van stil protest. Dom, want dat interesseert de politiek geen ene bal. Maakt u zich wat dat betreft geen illusies. In 1999 was met 29 procent tot nu toe het absolute dieptepunt, en ook toen lag geen parlementariër ook maar een seconde wakker van zijn gebrek aan mandaat. Al komt amper 1% opdraven: er zal geen stoeltje leeg blijven. Thuisblijven is als protest zinloos. Maar heeft zin om dan wel te gaan? En op wie moet u stemmen?

Europese verkiezingen zijn om diverse redenen een parodie op democratie. Ze gaan over de samenstelling van een speelziek surrogaatparlement met zeer beperkte bevoegdheden, waarin het gros zich vooral druk maakt over de eigen declaraties. Het parlement telt op dit moment 766 afgevaardigden, als representant van ongeveer een half miljard consumenten. Deze verhouding lijkt al dan niet toevallig sterk op die van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden (435 op 281 miljoen). Toch is er electoraal een groot verschil: in de Verenigde Staten is iedere staat naar omvang van de bevolking in het Huis vertegenwoordigd; in Europa niet. Zo vertegenwoordigen de 6 Maltese parlementariërs ieder 68.535 consumenten, terwijl iedere Spaanse parlementariër er 877.232 vertegenwoordigd. Nederland (16,8 miljoen inwoners) zit met 26 stoeltjes ongeveer waar het zou moeten zitten, maar België (11,3 miljoen) is met 22 stoeltjes duidelijk oververtegenwoordigd.

Het zijn gemankeerde verkiezingen, waarbij de kiezer niet de vrije keuze heeft. Feitelijk heeft u (marginale) invloed op 3,4% van het aantal zetels. Vergelijk het met verkiezingen voor de Tweede Kamer, waarbij u alleen mag stemmen op een kandidaat uit uw provincie. Staat daarop voor de partij van uw keuze alleen een vadsige corpsbal met een kop als een bak wurmen die de helft van de tijd niet op z’n werk verschijnt en smeergeld aanneemt van schimmige miljonairs? Dan bent u daar mooi klaar mee. Daarbij heeft u geen idee waarop u stemt. De kandidaten zijn zonder uitzondering onbekend en van een overduidelijke b-garnituur. Zelfs de nummers 2 op de lijst worden niet aan u voorgesteld. De partijen die zij vertegenwoordigen zijn in het Europees Parlement veelal aangesloten bij een Europese fractie waarin al die nationale programma’s een vertaling zouden moeten krijgen. Alleen dat samenraapsel wordt niet aan u voorgelegd. Mocht die partij vervolgens onderdeel uit gaan maken van de Europese Commissie, dan leidt dit weer tot een nieuw compromis, waar u waarschijnlijk helemaal vreemd van opkijkt. PvdA-stemmers weten wat ik bedoel. En daar komt nog bij dat u geen idee heeft wat zo’n parlementariër allemaal uitspookt. De stemmingen zijn zó anoniem dat bij de volgende verkiezingen feitelijk nergens verantwoording over hoeft te worden afgelegd. Weet u welke partij ooit heeft gestemd ten aanzien van de richtlijn voor het vermogen van stofzuigers? De meeste mensen weten niet eens dat die richtlijn er is. Een VVD-er die zich laat omkopen? Hij haalt gewoon z’n schouders op.

En dan is het niet zo dat de uitslag van de verkiezingen leidend is voor de samenstelling van de Europese Commissie, het orgaan dat nieuwe wetgeving voorbereid. De Europese Commissie komt tot stand door handjeklap. Zo is het nogal merkwaardig dat de Europese fractie ALDE, waartoe de VVD behoort, bij de vorige parlementsverkiezingen 11% van de stemmen haalde, maar 33% van de commissarissen levert. Wat er verder in de Commissie gebeurt, is voor het grootste deel geheim. Zeker voor Nederlanders. Al met al maakt het het lezen van de verschillende partijprogramma’s tot een tamelijk onzinnige bezigheid. En dat geldt evenzeer voor het invullen van stemwijzers, die (als het goed is) van deze programma’s zijn afgeleid. Wat nu?

Vooropgesteld: ik ben zelf niet zo’n fan van de EU maar het staat u uiteraard vrij daar een andere mening over te hebben. Ik beperk mijn advies tot een keuze uit de grotere partijen. Uiteraard kunt u uw overwegingen hebben om te gaan voor politieke pygmeeën als SGP, de Partij voor de Dieren, Piratenpartij of van de PvdA. Hoe sympathiek ook, bespaart u zich dan toch maar de moeite van de gang naar stembureau. Zinloos. Zou uw partij al de kiesdeler halen, dan verzuipt deze eenmansfractie in de 751 zetels die het parlement straks telt. En anders wel in de wijn in één van de vele sterrenrestaurants in Brussel cq Straatsburg.

Alle nuances daargelaten: de Europese verkiezingen gaan over nationale democratie versus Europese bureaucratie. Of: nationale soevereiniteit versus een Verenigde Staten van Europa. Ziet u heil in een Europese superstaat en beschouwt u “Den Haag” als een relikwie uit vervlogen tijden? Dan heeft met CDA, PvdA, D66 en VVD volop keuze. Veel verschil maakt het niet. Zo stemmen de CDA en PvdA-fractie in 80% (TACHTIG!) van de gevallen exact gelijk aan D66, en de overeenkomsten tussen VVD en D66 belopen zelfs 92%. Maar dan zou ik gaan voor D66. Waarom? Die staan niet te lispelen over een zogenaamde “eurokritische houding” en ander kiezersbedrog, maar komen er ronduit voor uit zo snel mogelijk toe te werken naar een federale Europese heilstaat waarin alle volken broeders zullen zijn. Heldere taal. Hoewel, Peggie zei deze week nog dat Europa ook weer niet te hard moet gaan en democratischer moet worden, want dan krijg je toch meer mensen mee met wat wij niet willen. Niet die Farizeeën van het CDA – eerst de btw verhogen en daarna een meldpunt openen voor supermarkthouders die hun klandizie over de grens zien verdwijnen. De PvdA is gewoon passé, alleen weten ze dat zelf nog niet helemaal. In dat kader zou ik het duo Van Rijn en Klijnsma willen oproepen nog even flink door te zetten.

Heeft u daarentegen het gevoel dat Europa is verworden tot een plutocratie van grote banken en corporaties met in hun kielzog een meute omgekochte politieke klaplopers? En heeft u om die reden liever dat de macht van de EU wordt teruggedrongen ten gunste van de nationale parlementen? Dan adviseer ik u de SP of Wilders. Geert is natuurlijk gewoon een enge vent die dingen belooft die hij niet waar kan maken – met z’n gulden. Maar aan de andere kant is hij wel de vent waar ze in Den Haag de meeste pukkels van krijgen, getuige iedere scheet die hij laat. Een grote overwinning voor Geert = meer pukkels. Zo komt uw walging over de EU wel het beste tot zijn recht. En voor de daadwerkelijke koers van het parlement maakt het natuurlijk niks uit, met ten hoogste 26 van de 751 stoeltjes. De SP daarentegen slaat wat minder op de grote trom en heeft als voordeel dat zij dankzij hun afdrachtregeling toch wat minder opportunisten op de lijst hebben staan die alleen naar Brussel willen voor de poen. Met het risico dat ze zich voor de poen afscheiden van de fractie natuurlijk.

Maar goed, veel doet het allemaal niet ter zake. Het zijn en blijven fopverkiezingen die het oligarchische Europa moeten voorzien van een zweem van democratie. Op één puntje na: een nieuwe bitchslap voor de PvdA betekent natuurlijk ook weer een stoelpoot minder voor Samsom en wie weet flikkert daarna het kabinet uit elkaar. Bent u eindelijk van Rutte af. En van Teeven. En Opa Ivo.