Niet omdat het kan, maar omdat het moet. Want waar we vorig jaar nog mild kritisch waren over het plan van Plasterk waarbij hij zelf als eindbaas van de inlichtingendiensten wel even ging bepalen wie er wel en niet bespioneerd mag worden bevinden we ons nu in een wat ongemakkelijke situatie: we hebben inmiddels een andere mening over de wet.
In de tussentijd is het wetsvoorstel namelijk aangepast. Er komt nu een Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden die gaat beoordelen of iemand ook daadwerkelijk afgetapt mag worden. Deze commissie gaat bestaan uit rechters, dus in feite is er gerechterlijke toestemming nodig voor een tap.
Vandaag plaatst DWARS een advertentie op PornHub met de tekst “Plasterk is watching you”. Voor degene die zonder adblock op PornHub zitten lijkt ons dat ook bijzonder ongemakkelijk.. zit je net klaar met je Goldmember in de aanslag – nog even snel voor het vragenuurtje begint… bam, in your face. Weg libido. Voor een dag of 14, vermoedelijk…
Dat zijn toch wel heftige shockcampagnes die DWARS daar voert. Hebben ze dan ook nog iets van argumenten? Nou, het zou kunnen dat je internet afgetapt wordt als je op een bepaald moment op een locatie bent waar een dreiging van uit gaat, bijvoorbeeld een treinstation.
Als je op marktplaats zit is dat niet zo erg, maar het is minder prettig als mensen in een database kijken waarin jouw bezoeken aan pornosites of datingsites te zien zijn.
Dat is kennelijk een groot risico, want Lyle Muns kijkt porno als hij op een station loopt. Elke. Keer. Weer. Het vermoeden is echter dat terrorismebestrijders vrij weinig interesse hebben in de asian lolita cocktease fetish van Lyle Muns of hoe vaak hij op Grindr te vinden is en dat een commissie van rechters ook niet heel erg geneigd zou zijn toestemming voor het verzamelen van die informatie te geven.
De toetsingscommissie maakt het minder erg, maar het blijft mogelijk de privacy van compleet onschuldige mensen te schenden. Dat is nooit oké.
Het is altijd mogelijk de privacy van onschuldige mensen te schenden. Sterker nog: vrijwel elk onderzoek schendt die privacy, want je bent onschuldig tot het tegendeel bewezen is. De diensten doen onderzoek en er is een vermoeden dat er iets te vinden is. Dat kunnen ze mis hebben. Daarom is er een gerechterlijke toetsing nodig om vooraf te kijken of het vermoeden sterk genoeg is om het schenden van de privacy te rechtvaardigen. Dat werkt zo bij huiszoekingen, bij telefoontaps en dus gelukkig in dit nieuwe wetsvoorstel zo. Het tegen maatregelen zijn en blijven die gewoon netjes in de rechtsstaat worden ingebouwd is dan gewoon drammen… of, nouja, DWARS zijn.
“Daarom is er een gerechterlijke toetsing nodig om vooraf te kijken of het vermoeden sterk genoeg is om het schenden van de privacy te rechtvaardigen. Dat werkt zo bij huiszoekingen, bij telefoontaps en dus gelukkig in dit nieuwe wetsvoorstel zo.”
Dat mag dus wel genuanceerd worden, gezien “het zou kunnen dat je internet afgetapt wordt als je op een bepaald moment op een locatie bent waar een dreiging van uit gaat, bijvoorbeeld een treinstation.”
Er vindt dan geen rechterlijke toetsing plaats op personen, dus niet alleen verdachte personen worden aangetast in hun privacy, maar ook niet-verdachten, die zich in de buurt van verdachten bevinden (of zelfs “een locatie … waar een dreiging van uit gaat, bijvoorbeeld een treinstation”). Dat is best een fundamentele verandering in het rechtssysteem (zeker voor een blog dat bijvoorbeeld foto’s plaatsen naast de namen van kandidaten “de manier waarop we verkiezingen houden op … wezenlijk belangrijke punten wijzigen” noemt).
En nog wat anders: Waarom zijn jullie zo inconsistent met die tags? Dan is het “Plasterk” dan weer “Ronald Plasterk”. Bang dat iemand jullie archieven uitpluist? Iets te verbergen?
Ik geef Dwars gewoon gelijk, ook met toestemming van een commissie is ongericht tappen een aantasting van de privacy. Het gaat de overheid helemaal niets aan wat de bevolking uitspookt op de internets, net zoals het ze ook niets aangaat waar mensen zijn, met wie ze praten en wat we versturen met de analoge mail.
Daarnaast heb je nog problemen met false positives, overheid en IT, ambtenaren die lekker kunnen stalken en het punt dat vergelijkbare programma’s in het buitenland niet effectief blijken, hoewel politici het tegendeel blijven beweren.
De naiviteit druipt van dit stukje af. Het blijkt toch allemaal wat minder rooskleurig dan dat deze diep gezonken ex-wetenschapper het zo voorstelt: http://nos.nl/artikel/2100411-plasterk-denkt-na-over-aftappen-chat-apps-en-wifi-hotspots.html