Frans bier of Duitse wijn. Dat klinkt als het één-na-beste van twee werelden. Bij Frankrijk denk je toch meestal aan wijn en bij Duitsland aan bier. Frankrijk is nooit een echt bierland geweest, Duitsland daarentegen was tot begin vorige eeuw wijnproductieland nummer twee van Europa. Het nummer één biermerk van Frankrijk en de betere wijnstreek van Duitsland liggen dan ook in hetzelfde gebied: de Elzas.
De Elzas is een deelgebied van het grotere Elzas-Lotharingen dat zich uitstrekte van Texel tot Marseille. In 843 werd het door Karel de Grote, die van Europa één groot rijk wil maken, aan Lotharis I toebedeeld, en werd daarmee tot in de 18e eeuw onderdeel van het Heilige Roomse Rijk van de Duitse Natie. Dit rijk was niet één land, maar een grote verzameling van kleinere prinsdommen, graafschappen en vrijsteden die gezamenlijk onder een gekozen koning stonden. Deze Europese eenheid heeft het bijna 1000 jaar uitgehouden. Door de opkomst van de boekdrukkunst en de bijbehorende Lutherse Reformatie begon het echter flink te rommelen. Met de dertigjarige oorlog (1618–1648) waar zo’n elke stadstaat in Europa op de vuist ging met een ander heerschap probeerden de Fransen van deze instabiliteit gebruik te maken om hun invloed over Elzas-Lotharingen uit te breiden.
Na die dertigjarige oorlog, in 1664, begint de Franse bierbrouwer Jerome IV-Hat in Straatsbourg een brouwerij genaamd “Le Canon”. Onder Frankrijk van Napoleon Bonaparte, die van Europa één groot rijk wil maken, floreert zijn bedrijf en in 1850 verhuist het naar de wijk Kronenburg, het zal uitgroeien tot de grootste brouwer van Frankrijk. Rond deze tijd is het de Fransen ook gelukt om heel de Elzas echt Frans te maken en het Duits tot een dialect te degraderen.
Het heeft de Duitsers nooit lekker gezeten dat de Elzas Frankrijk toebehoort. Otto von Bismarck, die van Europa helemaal niet één groot rijk wil maken, greep dan ook de kans in 1870 om zich te oorlog te laten verklaren door de Fransen. De Franse keizer Napoleon III trok op 2 september 1870 ten strijde en werd met 120.000 man aan zijn zijde door 200.000 Duitse soldaten bij Sedan opgewacht. Gevolg: Franse keizer gevangen, Duitse overwinning en de Elzas weer Duits. (Niet het einde van de oorlog, het beleg van Parijs zorgde ervoor dat het verhaal nog een jaar door duurde). Dit leidde uiteraard bij de Fransen tot wraakgevoelens. Na de Frans Pruisische oorlog waren anti-Duitse emoties in Frankrijk algemeen aanvaard.
In 1914 was het wéér raak; de Duitsers, onder leiding van Kaiser Wilhelm II, die van Europa één groot rijk wil maken, vielen met een groot bewegend offensief Frankrijk via België binnen. De Duitsers maakten soort omtrekkende beweging waarbij ze de Elzas als as gebruikte. Ze liepen echter vast tegen het ingegraven Franse leger. Het West-Front van de Eerste Wereldoorlog veroorzaakte een totale vernietiging van wijngebieden. Na de oorlog was de Elzas weer Frans. Duitsland had zoveel schulden aan de oorlog over gehouden dat haar agrarische industrie volledig ineenstortte. Wijnbouwers schakelde massaal over op bierbrouwen. Duitsland werd een echt bierland.
1940: Adolf Hitler, die van Europa een groot rijk wil maken, valt Frankrijk binnen. Hitler stelt in de Elzas Duits burgerbestuur aan dat met geweld regeert. En alsof dat nog niet genoeg is; als de Fransen uiteindelijk de Elzas weer bevrijd hebben worden de bewoners als landverraders behandeld.
Toen had men er genoeg van. Door de eeuwen heen was er door verschillende figuren geprobeerd om van Europa één groot rijk te maken en dat leidde steeds tot oorlogen en ellende. Dat moest anders. In 1951 werd de EGKS opgericht door België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland. Dit zou uiteindelijk leiden tot de EU zoals wij die vandaag de dag kennen. Alle landen in Europa verenigd in een unie waar waarbij individuele lidstaten gelijkwaardig kunnen samenwerken. Helemaal geen slecht plan als je de voorgeschiedenis kent. Een van de belangrijkste steden van deze unie ligt dan ook niet voor niets in de Elzas: Straatsburg. Waar het Franse bier en de Duitse wijn samenkomen.
De Black Velvet is een mix van donker bier zoals Guinness en een bruiswijn zoals Champagne. Voorheen heette deze mix de Bismarck. Doe 1 deel donker Duits bier in een hoog glas en giet daar witte bruiswijn op. Het kan natuurlijk ook andersom: 1 deel Kronenbourg 7.2 Ambrée en een goede Riesling. Proost.
Als het een geschiedenisopstel op het VWO was geweest, had dit stukje geen voldoende gehaald.
U bent zeker leraar en kan niet wachten tot het nakijken van de eindexamens begint?
Drank verbroedert, telecom niet:
http://www.rtlnieuws.nl/economie/home/eu-plan-van-de-baan-bellen-buitenland-blijft-duur
Verenigd Europa is WOIII waiting to happen. De propaganda vertelt het tegenovergestelde, maar deze geforceerde en gedongen fusie zal niet werken. Source: de gehele wereldgeschiedenis. We are NOT one!
Dat de wijnbouw in geheel europa rond 1860 tot een (bijna) einde kwam was voornamelijk de schuld van de druifluis (Daktulosphaira vitifoliae). Hoogtijdagen van het bier zijn daar het gevolg van. Niet voor niets is er een biertje van Amstel dat “1860” is genoemd.
Verhaal is nog niet af: in 2007 tekenden Angela Merkel en Nicolas Sarkozy een verdrag in Lissabon om van Europa één groot rijk te maken…